Każdy projekt poligraficzny zaczyna się od pomysłu, kreacji i designu. Niemniej jednak, jednym z najważniejszych elementów procesu druku jest materiał, na którym zostanie on zrealizowany. To od niego zależy wygląd końcowego produktu, jego trwałość, tekstura i odczucia, jakie wywoła u odbiorcy. W związku z tym warto wiedzieć, jakie są różnice między poszczególnymi rodzajami papierów, kartonów czy folii, by móc świadomie dokonać najlepszego wyboru dla swojego projektu.
Nie tak dawno mieliśmy przyjemność uczestniczyć w szkoleniu prowadzonym przez jednego z najlepszych doradców w zakresie materiałów poligraficznych – Igę Siczek z firmy Antalis. Dzięki temu spotkaniu pogłębiliśmy i usystematyzowaliśmy swoją wiedzę na temat różnorodności dostępnych na rynku materiałów do druku offsetowego i chcemy nią podzielić się z Wami.
Zapraszam do lektury artykułu, w którym przybliżę Wam podział w dystrybucji dostępnego papieru, kartonu i innych materiałów poligraficznych.
Podstawowe rodzaje papieru:
W świecie druku istnieje ogromna różnorodność materiałów, które można wykorzystać w różnych projektach. Jednak fundamentem tego świata jest papier. Jego rodzaj, struktura i skład mają kluczowe znaczenie dla ostatecznego efektu druku. Poniżej przedstawiam podstawowe rodzaje papieru oraz ich charakterystykę:
Papiery bezdrzewne
Papiery drzewne czyli celulozowe to papiery w produkcji, których wykorzystywane jest jedynie ok. 20% drzewa przeznaczonego do ścięcia (jedynie gąbczasta część z pnia). Można je podzielić na papiery powlekane tzw. kreda (Antalis: NOVATECH) i papiery niepowlekane tzw. Offset (Antalis: SPEED-E).
Kreda
Papier kredowany inaczej powlekany lub po prostu kreda (po ang. coated paper) To papier, który został dwustronnie powleczony kaolinem. Proces wielokrotnego gładzenia i nakładania kaolinu nadaje mu charakterystyczną, gładką powierzchnię. Dzięki temu, kreda jest idealnym wyborem dla projektów wymagających wysokiej jakości wydruku i precyzji. Można ją podzielić na różne wykończenia: błysk, mat, półbłysk i półmat. Każdy z nich daje inny efekt końcowy, pozwalając na szeroką gamę zastosowań.
Offset
Offset (niepowlekany, ang. uncoated) to niepowlekany papier, który oferuje bardziej naturalne wykończenie niż kreda. Daje matowy, nieskazitelny wydruk, idealny dla publikacji takich jak książki, broszury, gazety, instrukcje.
Papiery drzewne
Papiery drzewne są to papiery spulchniane tzw. Wolumenowe. Spulchnienie wynika z procesu produkcyjnego, w którym do produkcji jest wykorzystywane całe drzewo (korona + pień) ze wszystkimi jego elementami składowymi. Dodatkowym parametrem w określaniu papierów wolumenowych jest poziom spulchnienia. Co istotne to te papiery mimo niższej gramatury mogą mieć tę sama grubość co papiery nie spulchniane przy wyższej gramaturze, jednocześnie mając wyższy poziom nieprzezroczystości. Jest to szczególnie istotny czynnik dla każdego kto zleca realizacje wydawnicze. Książka wykonana na materiale celulozowym o gramaturze 90 będzie mniejsza objętościowo w porównaniu z książką na materiale wolumenowym o tej samej gramaturze. Jednocześnie książka wykonana na materiale wolumenowym mająca tę samą grubość co książka na materiale celulozowym będzie dużo lżejsza dzięki temu, że otrzymania tej samej objętości można wykorzystać materiał wolumenowy o niższej gramaturze.
Kreda spulchniana i Offset spulchniany
Papiery spulchniane również można podzielić na kredę i offset (Antalis: Eco book); jednak nie są one tak śnieżnobiałe jak papiery celulozowe a ich gramatura jest w zakresie od 50 do 90 g.;
Na przykład, do druku albumów często korzystamy z kredy spulchnianej, która doskonale oddaje jakość kolorów i daje możliwość precyzyjnej obróbki. Jest to materiał, który pozwala na uzyskanie wysokiej jakości grafiki i jest idealny dla wydawnictw kolekcjonerskich i albumów o wyższych standardach.
Dla książek z czarno-białym wydrukiem wybieramy spulchniany kremowy papier, który nie tylko pięknie współgra z grafiką, ale także jest przyjazny dla czytelnika. Taki papier nie męczy wzroku, co ułatwia długotrwałe czytanie. Dodatkowo, jego faktura sprawia, że książka jest wygodna do trzymania, co dodatkowo zwiększa komfort użytkowania. Papier jest gruby więc, książka ma gruby grzbiet co też wpływa na poziom sprzedaży. Wydawcy wierzą, że grubsza książka w określonej cenie sprzeda się lepiej niż cieńsza w tej samej cenie.
Papiery recyklingowe
Trzecia grupa to papiery eko czyli recyklingowe. Papiery recyklingowe są wykonane z przetworzonej, niezadrukowanej i selekcjonowanej makulatury pozyskiwanej najczęściej z drukarni. Są to materiały posiadające certyfikaty ekologiczne. Te papiery również dzielimy na kredę i offset. Pośród offsetów w Antalisie można wyróżnić: – Nautilius Classic (szary); – Nautilius Super White (biały/jasno szary) A pośród kredy wyróżniamy: – Cocoon (biały); – Cyclus (ecrie/szary); W związku z kosztownym procesem pozyskania certyfikatów eko materiały te są średnio dwa razy droższe niż papiery bezdrzewne czy drzewne.
Kartony
Kartony odgrywają kluczową rolę w branży drukarskiej. Ich odporność, sztywność i wyższa gramatura niż tradycyjne papiery sprawiają, że są idealnym wyborem do wielu zastosowań, od opakowań po okładki książek.
W skrócie, karton to papier, który charakteryzuje się wyższą gramaturą (przekraczającą często 200 g/m2) oraz jednostronnym (czasem też dwustronnym) powlekaniem, które nadaje mu dodatkową wytrzymałość i elegancki wygląd. W porównaniu do zwykłego papieru, karton jest znacznie bardziej sztywny i odporny na uszkodzenia mechaniczne.
Najpopularniejsze zastosowania kartonu obejmują:
- Okładki książek: Sztywność kartonu zapewnia trwałość i solidność książki, chroniąc ją przed uszkodzeniami.
- Opakowania: Dzięki swojej trwałości, karton jest idealnym materiałem do produkcji opakowań na różne produkty, od kosmetyków po elektronikę.
- Opakowania luksusowe: Karton często jest wykorzystywany do produkcji eleganckich opakowań na biżuterię, perfumy czy produkty premium.
Podstawowy podział kartonów, który stosujemy w naszej drukarni, odnosi się do koloru wewnętrznej, niepowleczonej strony:
- GC1 – biało-biały (biała góra – biały spód): Najbardziej uniwersalny karton, który świetnie nadaje się do różnorodnych zastosowań, od opakowań po okładki książek.
- GC2 – biało-kremowy (biała góra – kremowy spód): Dzięki swojej grubszej i sztywniejszej konstrukcji, jest idealny do produkcji opakowań wymagających większej ochrony.
- GD2 – biało- szary (biała góra – szary spód): Mimo że jest najbardziej wiotki spośród tych trzech kartonów, nadaje się świetnie do produkcji opakowań, które nie wymagają dodatkowej ochrony.
Istnieją też inne rodzaje kartonów. Poniżej są przykłady
Kiedy mówimy o kartonach, warto również zwrócić uwagę na różnorodność ich rodzajów i zastosowań. Jednym z nich jest karton brązowy. Jest to materiał głównie makulaturowy, wzbogacony dodatkowym barwnikiem, który nadaje mu charakterystyczny, naturalny odcień. Często wykorzystywany jest tam, gdzie chcemy podkreślić ekologiczny charakter produktu, choćby ze względu na jego surowy i naturalny wygląd. Składa się w głównej mierze z czystej celulozy, czyli tzw. włókien pierwotnych. Jest to materiał o wyjątkowej sztywności i wytrzymałości, nawet przy niższych gramaturach. Jego wytrzymałość czyni go doskonałym wyborem dla opakowań produktów wymagających dodatkowej ochrony. Jego uniwersalność sprawia, że jest on powszechnie wykorzystywany w wielu gałęziach przemysłu.
Wybór odpowiedniego kartonu zależy od specyfiki projektu oraz oczekiwań klienta. Dzięki różnorodności dostępnych materiałów, każdy projekt może zostać w pełni dostosowany do indywidualnych potrzeb.
Rynek kartonów jest niezwykle zróżnicowany i stale się rozwija. Wybór odpowiedniego kartonu zależy od wielu czynników, takich jak przeznaczenie produktu, wymagania estetyczne czy budżet.
Krótkie podsumowanie
Podsumowując, właściwy wybór materiału papierowego i kartonowego jest kluczowy w procesie druku, szczególnie dla naszej drukarni, gdzie stawiamy na najwyższą jakość produkcji. Od papieru zwykłego, przez kredę spulchnianą, aż po specjalistyczne kartony, każdy rodzaj materiału ma swoje unikatowe właściwości, które wpływają na finalny produkt. To, co nas wyróżnia, to indywidualne podejście do każdego projektu i staranny wybór materiałów, który najlepiej odpowiada potrzebom danego wydawnictwa czy opakowania. Nasza misja to nie tylko dostarczanie produktów najwyższej jakości, ale także tworzenie wartości dodanej przez efektywne i komunikatywne zarządzanie procesem produkcyjnym. Dzięki temu, każdy kto korzysta z naszych usług, może liczyć na produkt, który nie tylko spełnia jego oczekiwania, ale często je przekracza.