Foliowanie – potocznie nazywane jest laminowaniem. Polega na powleczeniu materiału zadrukowanego i niezadrukowanego przezroczystą cienką folią. Najczęściej stosowaną techniką aplikacji folii (w rozumieniu techniki zdobniczej) jest zastosowanie kleju poprzez docisk w wysokiej temperaturze. Poprzez to uzyskujemy względnie tanie uszlachetnienie druku.
W praktyce foliowanie ma także charakter zabezpieczający. Poprzez zastosowanie folii w pełni, w przeciwieństwie do lakierowania UV sitodrukowego lub cyfrowego, chronimy materiał poddany obróbce przed m.in. ścieraniem, wilgocią, zalaniem, rozerwaniem itp. Folia błyszcząca niejednokrotnie może zastąpić całościowe lakierowanie UV, a ostateczny efekt wizualny jest bardzo zbliżony do tej drugiej czynności, zaś różnicę w kosztach uzależnia się jedynie od kosztów początkowych procesu technologicznego i nakładu. Foliowanie, w porównaniu z lakierowaniem, charakteryzuje się dużo większą odpornością.
Standardowa folia błyszcząca używana do foliowania produktów poligraficznych ma grubość ok. 0,27 mm (27 mikronów). Warto podkreślić, iż nałożenie dwóch warstw (dwustronnie) na papier nie podnosi w znaczący sposób, co przyjmowane jest najczęściej w powszechnej opinii, grubości oraz sztywności ostatecznego produktu, stąd niejednokrotnie przekonanie zleceniodawców, że po foliowaniu, nawet dwustronnym, ostateczny produkt będzie sztywniejszy (jak np. w przypadku wizytówek), co jest mylne.
Foliowanie, ze względu na niską cenę tej czynności, stosuje się nie tylko do ochrony określonych produktów typu: okładki książek i katalogów (w tym przypadku nawet wszystkich jego stron), materiały reklamowe, lecz również dla podniesienia ich walorów wizualnych. Należy wziąć jednak pod uwagę fakt, iż nie zawsze można to swego rodzaju uszlachetnienie zastosować. Folia nie nadaje się, ze względu na proces technologiczny, na standardowe, niskobudżetowe pudełka. Możliwe jest oczywiście maszynowe ich klejenie całościowo powleczonych folią, jednak produkt ów nie będzie już niskobudżetowy ze względu na konieczność zastosowania kleju na gorąco, który jest wielokrotnie droższy od kleju stosowanego na zimno. Wyjątkiem jest montaż ręczny małych partii opakowań.
Foliowania nie stosuje się również od wewnętrznej strony okładki w klasycznej oprawie klejonej, jak np. w książce. Natomiast z powodzeniem można stosować tę czynność w przypadku opraw szytych zeszytowo (broszury, katalogi) oraz opraw spiralowanych (katalogi, próbniki).
Podkreślmy, iż zależnie od rodzaju folia potrafi zmienić barwę zadrukowanego materiału, a sam odbiór tego jest subiektywny, uzależniony od wrażeń odbiorcy. Często następuje wzmożenie nasycenia niektórych kolorów (w przypadku folii błyszczącej) i obniżenie tegoż nasycenia (w przypadku folii matowej). Jest to niezależne od standardowych czynności drukarskich. Ostatecznie, w większości przypadków, podejmuje się je w celu uzyskania zgodności z odbitką kontraktową (proffem), który jest niefoliowany.
Rodzaje folii
Występuje kilka rodzajów folii. Różnią się one wyglądem, czyli efektem powleczenia i w znacznej mierze ceną.
Folia błyszcząca jest najtańsza, jej grubość to ok. 25 mikronów. Nadaje się do większości materiałów reklamowych oraz okładek i oklein produktów złożonych. W folii błyszczącej, w przeciwieństwie do matowej, nie ma podziału na folię rysującą i nierysującą.
Folia matowa jest droższa od błyszczącej i nieco grubsza (ok. to 27 mikronów). Często stosowana jest wspólnie z lakierem UV miejscowym. Zastosowanie folii matowej podkreśla efekt wybiórczego lakierowania. Charakteryzuje się niską odpornością na zarysowania, szczególnie jest to widoczne na ciemnym tle.
Folia matowa nierysująca stanowi specjalną odmianę folii matowej. Zachowuje wszystkie zalety standardowej folii matowej przy jednoczesnej podwyższonej odporności na zarysowania. Sugeruje się wybranie tego rodzaju foliowania, gdy materiałem poddanym uszlachetnieniu jest obszar ciemny. Jest ona droższa od zwykłej folii.
Folia soft mat to kolejny rodzaj folii matowej i potocznie nazywana jest soft touch, soft skin, aksamitna, a nawet żartobliwie „misiowa”. Cechuje się charakterystycznym odczuciem miękkości w dotyku. Często jest wykorzystywana w produktach reklamowych i w branży opakowaniowej w segmencie produktów premium. Nie jest jednak odporna na zarysowania i w przypadku zastosowania ciemnych kolorów warto rozważyć zastosowanie folii matowej nierysującej.
Folia strukturalna ma charakter specjalny, bowiem nie zaliczana jest tak do folii matowych, jak i błyszczących. Jej powierzchnię tworzy ozdobna struktura płótna – jest bardziej odporna na zarysowania. Często stosuje się ją przy produkcji segregatorów, próbników, katalogów i innych materiałów reklamowych.
Folia soczewkowa stanowi rzadkie uszlachetnienie – mało znane i rzadko stosowane. Jest to folia błyszcząca o grubości ok. 25 mikronów. Jej zastosowanie uzależnione jest od przyjętego projektu, doskonale sprawdza się przy okładkach awangardowych, w sensie artystycznym – publikacji, np. albumów lub przyciągających uwagę katalogów.
Większość folii posiada certyfikat dopuszczający produkt do kontaktu z żywnością. Odnosi się to do folii błyszczącej, matowej, matowej nierysującej oraz matowej soft. Warto przy tym podkreślić, iż mogą one stanowić barierę oddzielającą żywność od materiału nieprzeznaczonego do kontaktu z nią, np.: tacki spożywcze itp.
Zmieniające się wokół nas środowisko, coraz większe skierowanie uwagi na ekologię służą podejmowaniu w społeczeństwie niezwykle wartościowych inicjatyw. Mieści się w tym, zgodnie także z oczekiwaniami rynkowym, a tym samym zleceniodawców, produkcja folii biodegradowalnych. Producenci wychodzą naprzeciw oczekiwaniom współczesnego społeczeństwa, posiadając przy tym, co niezwykle cenne, coraz większą świadomość ekologiczną.
